Edición No 46. Domingo 18, Julio 2010|
 

Génerolapiz

¿Jalainjatü mi^irakat sünain a^alajawakat kasheinyawakat?

 

Miguel ángel Ramírez Ipuana

Wayuu Ekirajai sünain Filosofía

 

 

wanajira nümaa  nujui^tia  wanee  ka^i ja^ishii main Bogotá, chajachi taya  nutü^pa^a  chi   wopuu  kayawasekai apunüin nümaa  ai^pirüa nikii apunüimüin  nulu^u chi wariokai (Barrio) kalan (Galan). Kekirajian  tamüin  sajachi taya a^atapajüin wanee uusu (Bus)  te^jenapü^üsü  eemüin tü tekirajayakat, wanaa nümaa  ka^i ka^i  chia   eejatü tapüla  ei^yataa süchikii empirismo otta müsia positivismo jumüin tü ekirajutkat  Lucero Zamudio. Kaa etnajunüin  sunain wayuuin taya, ta^anain tü  tawayuusheinpalakat wana jumaa ti^a,  supüla joo tü ein^jatükat. Sa^ü  ti^a  Eirakana amuinchi main tayaa sutümaa wai^ma alijüna, matashika  kasain wayuu  taya namüin. Eeshii ein neenaküin taya süka payaso. jiyalee^kaa  tü  nii wairaa oitkasükat  nulu^u  wanee oitkalee, asakitsü tamüin: ¿Jalainjatü mi^irakat sünain a^alajawakat kasheinyawakat?.

 

   Nojotsü  a^shawalerein  tamüin tü uusukaliirüa. Akaratchisü  hora  nulujüin chií ka^i ka^i, jünain   ayatüin  yalajachiin taya, jünain üttaakat otta jümaa  mojuuka a^in    jutumaa tü ka^saa  alatakat  tamüin, jiasa^a   tashawale^eraka wanee e^ejetie, kojütusü main achekajunuin tamüin  na^u chií e^ejetikai, ajattalesia tü neerü  apütaka tamüin jupüla aipirüa ka^i.

 

  Tatüjaleeka nünainjee ka^i ka^i  chi^a,  metnaajülein maulu^uyaa, tü waneejatakat akuai^paa, natüma naa  kolompianakanainüa,  tamaleeka: naa laülayuu  namaiwajanakana, wayakanairüa wayuujirakana wapüshuaya, metnaajülesalii  tü wakuai^pakat ya^ya jüluu tü woümainkat.   Jülüjakat nee na^in ji^a tü  ashatakat naküai^pa naa alijünashikana  shiimainkanaya. Jupüla   nojolüinjatüin  piantüain alatüin  numüin wanee wayuu e^punaweere tü alatakat tamüin, kaa tekirajain sünain pilosopia (Filosofia),  tachajaweerü   lotuin jukuai^pa  tü ei^yatakat  taküai^pa sünain wayuuin taya.

 

 

 

¿En dónde es la fiesta de disfraces?

Miguel ángel Ramírez Ipuana

Estudiante Wayuu de Filosofía

 

En horas de la mañana de un día soleado en Bogotá, me encontraba en la esquina de la calle tercera con carrera 63, en el barrio Galán. Como de costumbre estaba esperando un bus para ir a la Universidad, dado que en ese hermoso día tenía exposición de Empirismo y Positivismo con la profesora Lucero Zamudio. Y como es notorio, quise presentar mi exposición vestido a la manera tradicional wayuu. Razón por la cual muchas personas me miraban cual si fuese un especimen raro. Incluso algunos me tildaron de payaso. Es más, la señora de una tienda me preguntaba: ¿en dónde es la fiesta de disfraces?

Para colmo, ningún bendito bus quiso pararme. Pensarían que me iba a subir al bus a pedir plata. Eran las siete de la mañana y yo desesperado, furioso, y un poco triste por lo que me estaba pasando, decidí parar un taxi, el cual me cobró todo el dinero que tenía para la semana. Fue a partir de ese día que comprendí que aún en los días de hoy, muchos colombianos ignoran por completo las diferencias de pensamiento, y sobre todo: a sus ancestros, que somos los indígenas. Es más, ignoran la riqueza cultural que tiene este país. Sólo aparentan vivir como europeos. Es por eso, que como estudiante de filosofía, debo difundir reflexivamente los saberes y creencias de mi cultura, para que en futuros acontecimientos no le suceda a otro wayuu, o a otro indígena, lo que yo experimenté en esta iluminada ciudad.

 

 
Lapiscitos

logo

Lapislázuli Verde
  • logo
Cinencuentro

logo

Aprendices

logo